Dk. Sabir Şahtahtı: Azerbaycan seçimleri halkın siyasi iradesini ortaya koydu”

Dk. Sabir Şahtahtı: Azerbaycan seçimleri halkın siyasi iradesini ortaya koydu”

Tacettin DURMUŞ / www.karspress.com

Dk. Sabir Şahtahtı, AZERTAC Türkiye Temsilçisi: “Azerbaycanda yapılmış Cumhurbaşkanı seçimleri halkın siyasi iradesini ve genel görüşlerini tamamen kendisinde barındırmaktadır. “dedi.

11 Nisan 2018 tarihinde Azerbaycan’da olağanüstü cumhurbaşkanlığı seçimleri gerçekleşti. 2003 yılından itibaren ülkeyi yöneten İlham Aliyev, son seçimleri de % 86.02 oyla kazandı. Aliyev, Azerbaycan Anayasa’sının vermiş olduğu yetkilerle 7 sene daha cumhurbaşkanlığı görevini sürdürecek. Bu seçimler Azerbaycan için tarihsel önem taşımaktaydı; böyle ki, seçim tarihinin olağanüstü bir zaman diliminde belirlenmesi, ülke içindeki herhangi bir krizden ziyade, stratejik gelişme ile ilişkiliydi. Azerbaycan’ın Milli Lideri Haydar Aliyev tarafından belirlenen “Ulusal Kalkınma” kavramının sürekliliğini sağlamak için ülkede yeni bir siyasi sistem başlatılmasına ihtiyaç vardı.

Ülkenin bağımsızlığının yeniden kazanılmasının ardından ülkede gerçekleştirilmiş reformlarından biri olarak "Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair" 2016 tarihli referandumu gösterilebilir. Referandum sonuçlarına göre Azerbaycan seçmeni, cumhurbaşkanlığı görev süresinin 5 yıldan 7 yıla çıkarılması için Cumhurbaşkanı’na yetki vermiştir. Ayrıca, referandum sonuçlarına göre, devlet yönetiminin yapısında değişiklikler yapılmıştır.

Günümüzde seçimler her ulus için hayati bir konu haline gelmiştir. Ermenistan’la savaş halinde olan Azerbaycan'ın, dış tehditlerden korunması için politik gücü de olmalıdır. Bunun için halkın seçtiği cumhurbaşkanının etrafında birleşebilmek tek çıkış yoludur. Seçimlerin adil, demokratik ve şeffaf yapılması, bu açıdan çok önem taşıyor.

Belirttiğimiz noktaların gerçekleşmesi için aşağıdaki koşullar çok önem taşımaktadır:

- Adaylar ve tüm seçmenler için eşit haklar; - Oylamanın adaletli ve şeffaf olması;

- Dış ve iç gözlemciler için demokratik ortam; - Dış ve yerel medya için serbest koşulların oluşturulması.

Yukarıdaki tüm koşulların 11 Nisan’da Azerbaycan'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, devlet tarafından temin edildiğini söylemek mümkündür. Not edelim ki, tek seçmen listesine göre, dış ülkelerdeki seçmenler de dahil olmak üzere, Azerbaycan'da yaklaşık 5 milyon 309 bin 434 seçmen var. Azerbaycan Merkez Seçim Komisyonu’nun (MSK) verilerine göre, cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılım %69,93 olmuştur. Ülkede başkan adayları da dahil olmak üzere tüm seçmenlerin seçimlere katılım hakkı tam olarak sağlanmıştır.

Seçimlerin özgür, adil, demokratik ve şeffaf yapıldığının en önemli göstergesi aşağıda yazılanlardır:

- Ülke vatandaşlarının oy verme sonuçlarına yönelik toplu davranışı; - Dış gözlemcilerin oylama ve seçim sonuçları ile "anket" sonuçlarına ilişkin görüşleri; - Uluslararası toplumun yeni seçilen Cumhurbaşkanı'na karşı tutumu.

Seçim sonucuna göre, Azerbaycan halkı Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e tam güvendiğini ortaya koymuştur.

Fransa'nın "Opinion Way" Araştırmalar Enstitüsü, "Sivil Toplum Uğrunda" Bağımsız Danışma ve Yardım Merkezi, ayrıca ABD'nin "Arthur Filkenşteyn ve Dernek" şirketinin Vatandaşların Çalışma Haklarını Savunma Örgütü ile beraber başkanlık seçimleri oy verme sırasında yaptığı anketin "Geri Bildirim" sonuçları ile Seçim İzleme Merkezi ve ELS Bağımsız Araştırma Merkezi tarafından yürütülen anket sonuçları Azerbaycan Cumhuriyeti'ndeki gerçek durumu yansıtmaktadır.

Avrupa Birliği Bölgesel Komitesi üyelerinin gözlem misyonu, "Sivil diyalog" uluslararası gözlem misyonunun birinci grubu, Asya Parlamenterler Meclisi Heyeti, Şanghay İşbirliği Örgütü'nün gözlem misyonu, Baltık Asamblesi ve Litvanya Parlamentosu heyeti, Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Parlamento Asamblesi, BDT gözlemciler misyonu, Özgürlük ve Demokrasi Fonu, Avrupa Muhafazakar ve Islahatçılar Grubu ve diğer uluslararası statüdeki kurumlardan olan gözlemciler seçimlerle ilgili olumlu konuşmalar yaptılar. Ek olarak, Avrupa Birliği ülkeleri de dahil olmak üzere bir çok ülkenin milletvekilleri, grup olarak ve tek tek açıklama yaparak seçmenlerin iradesine müdahale edilmediğini belirttiler.

Oylamanın ilk sonuçları ilan edildikten hemen sonra Cumhurbaşkanı İlham Aliyev uluslararası örgütlerin yöneticilerinden, devlet ve hükümet başkanlarından tebrik mesajları aldı. Belirtmek gerekir ki, kutlayanlar arasında yurtdışında ülkemizi ve halkımızı onurla temsil eden Azerbaycanlıların olması, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in dünya Azerbaycanlıları arasında mevcut nüfuzuna bir örnektir.

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Torbyorn Jagland mektubunda: "İnsan hakları, demokrasi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine dayanan hukukun üstünlüğünün Azerbaycan’da sağlanması yönünde sizinle yakın bir şekilde çalışmayı planlıyorum" belirtilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili yabancı medyada verilen bilgiler de aynı şekilde takdire layıktır. Medya kurumları ayrıntılı makaleler ve röportajlarla seçimler hakkında bilgi verdiler. Seçimin yapılışı, seçmenlerin katılımı, seçimlerin yerel ve uluslararası medya kuruluşlarının temsilcileri tarafından izlendiği, Azerbaycan halkının iradesini yansıttığı, demokratik, şeffaf ve adil bir şekilde seçimlerin yapıldığı belirtilmiştir. Kitle iletişim araçları uzman görüşleri, seçmenlerin yorumları ve gözlem açıklamalarını ana hatlarıyla belirtti ve oylama şeffaflığı üzerinde oylama istasyonlarında kurulan web kameralarının büyük etkisi olduğunu kaydetti.

Kuşkusuz, seçimin yürütülmesi sırasında AGİT’in Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu'nun (DKİHB) önyargılı ve çelişkilerle dolu ilk raporlarına bakmadan geçemeyiz. Kısacası, AGİT’in görüşlerini mecazi anlamda bir kağıt parçası olduğu söylenebilir. Görünüşe göre, AGİT belirli politik çevrelerin elinde bir araç haline gelmiştir. AGİT’in Minsk Grubu ile AGİT DKİHB’in düşünceleri, Azerbaycan halkı tarafından iyi bilinmektedir. En azından AGİT Minsk Grubu, Dağlık Karabağ ve diğer işgal altındaki bölgelerin, yıllardır Ermenistan’ın saldırganlığı altında kalmasının yasal sorumluluğunu taşımaktadır.

Azerbaycan halkı ile mevcut hükümet arasındaki sarsılmaz birlik sıkı bağlarla birbirine bağlıdır. Bu etken, Azerbaycanlı seçmenleri siyasi karar alma mekanizmalarından daha açık ve net düşünmesi, özgür bir şekilde karar vermesini sağlamıştır. Kısacası, bağımsızlığımızın topluma kazandırdığı başarılardan biri de, yüksek oranda seçme ve seçilme kültürüdür. Yukarıda bahsedildiği gibi, Azerbaycan halkının barış ve istikrara, güvenli yaşama ve kalkınmaya ihtiyacı vardır.